เมื่อวันที่ 11 มี.ค. 2567 นายชุมลาภ เตชะเสน ผู้อำนวยการกองการต่างประเทศ ร่วมกับผู้แทนกองนโยบายและแผนแม่บท ศูนย์อำนวยการน้ำแห่งชาติ กองกฎหมาย และเจ้าหน้าที่กองการต่างประเทศเข้าร่วมการประชุมเพื่อพิจารณาการจัดทำถ้อยแถลงเป็นลายลักษณ์อักษร (written statement) ของไทยในกระบวนการขอความเห็นเชิงแนะนำของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศเกี่ยวกับพันธกรณีของรัฐด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ณ ห้องประชุม 3 กระทรวงการต่างประเทศ โดยมีอธิบดีกรมสนธิสัญญาและกฎหมายเป็นประธานการประชุม พร้อมผู้แทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นสืบเนื่องจากกรณีสมัชชาสหประชาชาติได้ให้การรับรองข้อมติในเรื่องการขอให้ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (International Court of Justice: ICJ) ให้ความเห็นเชิงแนะนำ (advisory opinion) ในประเด็นพันธกรณีของรัฐด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยมีการกำหนดประเด็นคำถามทั้งหมด 2 ประเด็น ได้แก่ (1) พันธกรณีของรัฐตามกฎหมายระหว่างประเทศในการทำให้มั่นใจว่ามีการคุ้มครองระบบภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมส่วนอื่น ๆ จากการปล่อยก๊าซเรือนกระจกโดยมนุษย์ ทั้งเพื่อรัฐด้วยกันเองและเพื่อชนรุ่นปัจจุบันและรุ่นอนาคต และ (2) ผลทางกฎหมายจากพันธกรณีของรัฐเมื่อการกระทำหรือละเว้นการกระทำของรัฐก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมีนัยสำคัญต่อระบบภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมส่วนอื่น ๆ ในกรณีความเสียหายต่อรัฐ ปวงชนและปัจเจกชนรุ่นปัจจุบันและรุ่นอนาคต ซึ่งประเทศไทยในฐานะสมาชิกสหประชาชาติสามารถมีส่วนร่วมในกระบวนการพิจารณาโดยการยื่นถ้อยแถลงเป็นลายลักษณ์อักษรต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศในข้อคำถามดังกล่าวได้ โดยการให้ความเห็นเชิงแนะนำนี้ไม่ก่อให้เกิดพันธกรณีใด ๆ และไม่มีผลผูกพันทางกฎหมาย แต่จะเป็นการเปิดโอกาสให้ประเทศไทยได้เสนอแนวคิดและจุดยืน รวมถึงความเห็นที่เป็นประโยชน์ต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ อีกทั้งเป็นโอกาสอันดีที่จะได้รับทราบท่าทีและความเห็นของกลุ่มประเทศอื่น ๆ ที่อาจก่อให้เกิดประโยชน์ต่อประเทศไทยในอนาคต